Tái tạo vú bằng vạt tự thân là một quy trình phức tạp được thực hiện bởi bác sĩ phẫu thuật ung thư và thẩm mỹ; đa số được thực hiện tại thời điểm phẫu thuật cắt bỏ vú (tái tạo tức thì), tỉ lệ ít hơn sẽ được thực hiện sau khi chấm dứt điều trị (tái tạo trì hoãn). Vậy tái tạo vú bằng vạt tự thân (vạt mô) thế nào? Quy trình và chi tiết chuẩn dưới đây sẽ giải đáp các điều bạn quan tâm.

Tái tạo vú bằng vạt tự thân là gì?

Tái tạo vú bằng vạt tự thân là một phẫu thuật phục hồi hình dạng tuyến vú sau khi phẫu thuật đoạn nhũ để điều trị hoặc phòng ngừa ung thư vú. Tái tạo vú bằng vạt tự thân là lấy một phần mô từ một vùng trên cơ thể bạn – thường là vùng bụng hoặc vùng lưng – và dời vạt đến tuyến vú để tạo ra một tuyến vú mới.

Tại sao nên tái tạo vú bằng vạt tự thân?

Nếu tái tạo vú bằng vạt tự thân thì rất có thể bộ ngực mới của bạn sẽ không giống hệt như bộ ngực tự nhiên của bạn, nhưng sẽ cân xứng sau thời gian vạt tái tạo teo cơ lại.

Tái tạo vú vạt tự thân là lựa chọn tái tạo vú phức tạp nhất. Bác sĩ phẫu thuật của bạn sẽ chuyển một phần da, cơ, mỡ và mạch máu từ một phần cơ thể lên ngực của bạn để tạo một bộ ngực mới. Trong một số trường hợp, da và mô cần được tăng cường bằng túi độn ngực để đạt được kích thước ngực mong muốn.

Tái tạo vú có thể giúp bạn:

• Tạo cho bạn một đường viền ngực.
• Giúp ngực trông tự nhiên dưới quần áo hoặc đồ tắm.
• Giúp bạn không cần phải sử dụng ngực giả bên ngoài, đặt vào bên trong áo ngực của bạn.
• Cải thiện lòng tự trọng và hình ảnh cơ thể của bạn.
• Xóa đi những gì nhắc đến bệnh tật của bạn.
• Yêu cầu phẫu thuật bổ sung để khắc phục các vấn đề về tuyến vú bên lành và bên tái tạo.
• Không làm cho ngực bạn trông giống hệt như trước đây.
• Sẽ không mang lại cảm giác bộ ngực tái tạo mà giống như bộ ngực bình thường của bạn.

Đối tượng nào được chỉ định tái tạo vú bằng vạt tự thân?

Dù tái tạo vú bằng vạt tự thân được chỉ định cho phụ nữ đoạn nhũ để điều trị hoặc phòng ngừa ung thư vú nhưng không phải bệnh nhân ung thư vú nào cũng có thể thực hiện tái tạo ngực. Đây là phẫu thuật lớn, đòi hỏi kỹ thuật cao và người bệnh phải có đủ điều kiện sức khỏe để phẫu thuật. [1]

Các phương pháp tái tạo vú bằng vạt tự thân (vạt mô)

Tái tạo vú bằng vạt tự thân sử dụng một trong hai phương pháp phẫu thuật:

• Phẫu thuật tái tạo bằng vạt có cuống: Bác sĩ phẫu thuật cắt một số mạch máu đến mô được chuyển nhưng giữ nguyên các mạch máu gốc chính nuôi vạt. Sau đó tạo đường hầm cho vạt theo mô bên dưới da đến vùng ngực của bạn, sau đó bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo bầu vú mới.
• Phẫu thuật tái tạo bằng vạt tự do: Bác sĩ phẫu thuật ngắt kết nối hoàn toàn mô khỏi nguồn cung cấp máu của nó và gắn lại mô vào các mạch máu mới gần ngực của bạn. Do phải nối lại các mạch máu nên phẫu thuật vạt tự do thường mất nhiều thời gian hơn so với phẫu thuật vạt có cuống.

Quy trình phẫu thuật tái tạo vú bằng vạt tự thân

1. Chuẩn bị trước khi tái tạo

Trước khi phẫu thuật đoạn nhũ bạn nên tham khảo bác sĩ có kinh nghiệm trong việc tái tạo vú sau phẫu thuật cắt bỏ vú trong điều trị ung thư. Cùng bác sĩ và người thân hiểu rõ kế hoạch điều trị tổng quát và chi tiết.

Bác sĩ sẽ mô tả các lựa chọn phẫu thuật của bạn và có thể cho bạn xem ảnh của những phụ nữ đã thực hiện các hình thức tái tạo vú khác nhau. Tùy theo cơ thể của bạn, tình trạng sức khỏe và yếu tố điều trị ung thư mà loại tái tạo nào sẽ mang lại cho bạn kết quả tốt nhất.

Sau đó bạn cùng bác sĩ quyết định kế hoạch tái tạo vú bên bệnh và có thể chỉnh sửa bên lành, thậm chí phẫu thuật đoạn nhũ phòng ngừa và tái tạo bên lành cùng lúc để đạt hài lòng hơn với kết quả thẩm mỹ sau phẫu thuật.

Trước khi phẫu thuật, hãy làm theo hướng dẫn của bác sĩ về việc chuẩn bị cho thủ thuật. Điều này có thể bao gồm các hướng dẫn về ăn uống, điều chỉnh các loại thuốc hiện tại.

2. Thực hiện các loại phẫu thuật tái tạo vú bằng vạt tự thân

Vạt da cơ lưng rộng (LD – latissimus dorsi)

Kỹ thuật phẫu thuật này lấy da, mỡ và cơ từ lưng trên cùng phía vú bên bệnh, tạo đường hầm dưới da đến ngực của bạn. Thường phương pháp này có thể được sử dụng cho bộ ngực cỡ vừa và nhỏ hoặc kết hợp vat LD với túi ngực cho bộ ngực lớn hơn. Hiếm khi phụ nữ bị yếu cơ ở lưng, vai hoặc cánh tay sau phẫu thuật này.

Tái tạo vú cũng có thể cần thiết, thường phải mất 3-6 tháng sau khi tái tạo vú, lúc đó bạn được bác sĩ đánh giá lại xem 2 tuyến vú cân xứng chưa. Sau đó sẽ phải tái tạo lại núm vú bằng da vạt tại chỗ. 

Sau khi lành vết mổ tái tạo núm vú và hình thái núm vú mới teo lại đúng kích thước thật của nó (thông thường khoảng 3 tháng), lúc này thì bạn sẽ được xăm quầng vú núm vú, với cách chọn màu theo hình thái quầng vú núm vú bên lành. 

Chú ý chọn kim xăm quầng vú núm vú theo da được tái tạo (vạt bụng da mỏng, vạt lưng da dày hơn nhiều).

Vạt bụng (vạt TRAM)

Vạt TRAM có cuống sử dụng toàn bộ cơ thẳng bụng của bạn – một trong bốn cơ chính ở vùng bụng của bạn. 

Đối với vạt msTRAM không sử dụng cơ (tiết kiệm cơ), bác sĩ chỉ lấy một phần cơ thẳng bụng của bạn, giúp bạn duy trì sức mạnh vùng bụng sau phẫu thuật, hạn chế yếu thành bụng.

Vạt TRAM tự do sử dụng nối vi phẫu mạch máu trong lồng ngực để nuôi vạt.

Vạt DIEP

Là vạt ở bụng (vạt DIEP) dùng nhánh mạch máu xuyên động mạch thượng vị dưới dưới sâu (DIEP), tương tự như vạt msTRAM, nhưng chỉ loại bỏ da và mỡ. Phần lớn cơ bụng được giữ nguyên và mô cơ tối thiểu được lấy để tạo thành bộ ngực mới. Nối lại các mạch máu vi phẫu.

Một lợi thế của loại tái tạo vú này là bạn sẽ giữ được nhiều sức mạnh hơn ở vùng bụng. Nếu bác sĩ phẫu thuật của bạn không thể thực hiện quy trình vạt DIEP vì lý do giải phẫu, họ có thể chọn quy trình msTRAM để thay thế.

Sau phẫu thuật tái tạo vú bằng vạt tự thân

Giữ kỳ vọng của bạn thực tế về cuộc phẫu thuật của bạn. Tái tạo vú mang lại nhiều lợi ích, nhưng nó sẽ không làm cho vú của bạn có hình dáng hoặc cảm giác giống hệt như trước khi phẫu thuật cắt bỏ vú.

Chăm sóc sau phẫu thuật tái tạo vú bằng vạt tự thân

Sau phẫu thuật tái tạo vú bằng vạt tự thân, người bệnh sẽ phục hồi từ từ:

• Bạn có thể mệt mỏi và đau nhức trong vài tuần sau mổ và kiểm soát tốt bằng thuốc giảm đau uống.
• Bạn thường nằm viện nội trú 2-3 ngày và sau đó xuất viện khám ngoại trú hàng tuần, chỉ dùng thuốc uống.
• Bạn được đặt 2 ống dẫn lưu, tùy vạt tái tạo, trong vòng 1 tuần (vạt bụng) và 2-3 tuần (vạt lưng) sau khi phẫu thuật để tránh tụ dịch.
• Đeo băng đàn hồi hoặc áo ngực nâng đỡ có thể giúp giảm sưng và nâng đỡ ngực trong thời gian lành vết mổ.
• Thường bác sĩ sẽ dùng chỉ tận chậm và bạn không cần phải được cắt chỉ. Sẹo là vĩnh viễn, nhưng sẽ thường mờ dần theo thời gian.
• Bạn trở lại các hoạt động bình thường có thể mất đến sáu tuần hoặc hơn. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn biết các hoạt động hạn chế căng bụng hoặc căng cơ lưng.
• Bạn cần tránh nâng vật quá cao hoặc các hoạt động thể chất gắng sức.
• Tầm soát ung thư vú trong tương lai.
• Nếu bạn chỉ tái tạo một bên vú, bạn sẽ cần thực hiện chụp X-quang tuyến vú sàng lọc thường xuyên ở bên vú còn lại.
• Bạn không cần thiết chụp X-quang tuyến vú đã được tái tạo.
• Bạn cũng có thể tự kiểm tra vú trên vú tự nhiên của mình cũng như vùng da và vùng xung quanh của vú tái tạo.
• Bạn cần làm quen với những thay đổi ở vú sau phẫu thuật để bạn có thể cảnh giác với bất kỳ thay đổi mới nào để báo cho bác sĩ của bạn.

Biến chứng sau phẫu thuật tái tạo mô vú bằng vạt tự thân

Sau phẫu thuật tái tạo mô vú bằng vạt tự thân, một số trường hợp biến chứng có thể xảy ra như: 

• Thay đổi cảm giác vú hoặc núm vú.
• Thời gian phẫu thuật và gây mê kéo dài.
• Kéo dài thời gian hồi phục.
• Có thể gây chậm lành vết thương.
• Tụ dịch vùng lấy vạt (lưng hoặc bụng). 
• Nguy cơ chảy máu.
• Nguy cơ nhiễm trùng. 
• Nguy cơ hoại tử vạt nhưng cực kỳ hiếm (do không đủ nguồn cung cấp máu).
• Nguy cơ hoại tử 1 phần hoặc toàn bộ núm vú.
• Mất cảm giác ở nơi lấy vạt.
• Thoát vị hoặc yếu thành bụng.
• Nếu có xạ trị vào da và thành ngực bên tái tạo có thể gây ra các biến chứng trong quá trình lành vết thương, ảnh hưởng kết quả phẫu thuật tái tạo.

Các thắc mắc thường gặp về phẫu thuật tái tạo vú bằng vạt tự thân sau đoạn nhũ

1. Tái tạo vú bằng vạt tự thân có nguy hiểm không?

Khoa Ngoại Vú, Tinh Vệ TP.HCM có chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm chuyên về phẫu thuật vú và tạo hình vú sẽ giúp bạn có cuộc mổ an toàn. 

2. Tái tạo vú tự thân nhìn tự nhiên không?

Mô vú tái tạo vú bằng vạt tự thân thường tồn tại suốt đời nên rất phổ biến.Túi ngực thường phải thay thế sau 10 – 20 năm. Hơn nữa, vạt tự thân lấy ở bụng, mông, đùi trên rất giống với mô ở ngực nên trông rất tự nhiên. 

3. Tái tạo vú tự thân có phải nằm viện không?

Phẫu thuật tái tạo vú tự thân có những vạt liên quan đến chuyển mô có cuống hoặc vi phẫu, người bệnh cần nằm viện 2-3 ngày để bác sĩ theo dõi chặt chẽ lưu lượng máu đến vạt sau phẫu thuật. 

4. Tái tạo vú tự thân có phải kiêng gì không?

Sau phẫu thuật tái tạo vú vạt mô, người bệnh cần hạn chế cử động trong 4 – 6 tuần để vị trí vạt mô hồi phục hoàn toàn. Tùy vạt, bác sĩ sẽ căn dặn riêng. 

5. Chi phí tái tạo vú tự thân bao nhiêu tiền?

Giống như tất cả các ca phẫu thuật, chi phí tái tạo vú tự thân tùy thuộc vào loại phẫu thuật, tình trạng của người bệnh và bác sĩ điều trị. Phẫu thuật vú đối bên và bệnh nền khoảng 70 triệu đồng.

Tái tạo vú bằng vạt tự thân với quy trình phẫu thuật phức tạp đòi hỏi nhiều về kỹ năng phẫu thuật thẩm mỹ, tái tạo vi phẫu, chuyên môn về phẫu thuật mạch máu,… Vì vậy, người bệnh nếu muốn thực hiện cần đến cơ sở y tế uy tín. Tinh Vệ Tinh Vệ hội tụ các chuyên gia hàng đầu, bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, tay nghề cao và liên tục cập nhật phương pháp điều trị mới trên thế giới giúp chị em phục hồi lại ngực tự nhiên và tự tin hơn.

Tái tạo vú bằng vạt tự thân được coi là kỹ thuật cao phục hồi mô mềm hiệu quả hơn so với túi độn và tồn tại vĩnh viễn. Tuy bộ ngực tái tạo không giống hoàn toàn như lúc trước nhưng giúp người bệnh cảm thấy tự tin hơn sau khi đoạn nhũ để điều trị hoặc phòng ngừa ung thư vú. Qua bài viết này, hy vọng chị em hiểu hơn về quy trình và chi tiết cùng các lưu ý quan trọng về tái tạo vú bằng vạt tự thân để bệnh nhân và gia đình thảo luận với bác sĩ trước khi quyết định điều trị.